Powered by
Hoe werkt Ultra-Diepe Geothermie?
Met Ultra-Diepe Geothermie wordt heet water tot wel meer dan 200 °C uit de ondergrond opgepompt. Deze warmte kan gebruikt worden voor verschillende industriële processen of voor het opwekken van elektriciteit. De restwarmte die hierbij overblijft kan hierna gebruikt worden voor duurzame verwarming van gebouwen zoals utiliteit, nieuwbouw en bestaande bouw. In de zomer kan de warmte gebruikt worden om koude op te wekken. Wij leveren dus drie duurzame energieproducten.
Het opgepompte water wordt afgekoeld via een tweede boorgat terug de grond in gebracht, naar dezelfde diepte als waar het vandaan is opgepompt. Dit gebeurt op enige afstand van het eerste boorgat. Het water stroomt dan van het injectiepunt door het warme gesteente weer naar de eerste boorput, in de tussentijd warmt het water weer op. Als het bij de eerste put aangekomen is, heeft het water weer de originele temperatuur en wordt het weer opgepompt. Zo is de cirkel rond.
Organisatie Larderel Energy B.V.
Larderel Energy B.V. is onderdeel van HermanDeGroot B.V., waar zij nauw mee samenwerkt.
Larderel Energy is de contact- en contractpartij richting (lokale) overheden en overige marktpartijen die geïnteresseerd zijn in geothermische energiecentrales. Daarnaast verzorgt zij de marketing, technische ontwikkeling, benodigde vergunningen en alle andere zaken die komen kijken bij het ontwikkelen van projecten voor Ultra-Diepe Geothermie.
Samenwerking met gemeentes
Klimaatakkoord Parijs
Nederland heeft zich in 2015 gecommitteerd aan het klimaatakkoord van Parijs, waarin is bepaald dat de CO2-uitstoot in 2050 enorm moet zijn gereduceerd. De meeste Nederlandse gemeentes hebben hierop eigen doelstellingen opgesteld om de overheid te helpen deze doelstelling te halen.
Constante bron van CO2-vrije elektriciteit en warmte
Omdat Ultra-Diepe Geothermie een constante bron is van elektriciteit, is het een goede aanvulling op weersafhankelijke bronnen als zonnepanelen of windmolens. Daarnaast wordt op een CO2-vrije wijze warmte opgewekt die in een warmtenet kan worden gebracht. Deze warmte kan dan gebruikt worden voor de verwarming van zowel bestaande gebouwen als voor nieuwbouwwoningen. In de zomer, als er weinig tot geen verwarming nodig is, kan de warmte uit het warmtenet met behulp van een absorptiekoelmachine gebruikt worden om utiliteit (zoals kantoren of fabriekshallen) op een duurzame wijze te koelen.
Behalen van gemeentelijke duurzaamheidsdoelstellingen
Larderel Energy wil graag behoeften en mogelijkheden van gemeenten naast elkaar leggen om te komen tot een oplossing voor het behalen van de gemeentelijke verduurzamingsdoelstellingen middels geothermie.
Larderel Energy doet dat graag samen met gemeenten en wil deze samenwerking bekrachtigen in een samenwerkingsovereenkomst. Een overeenkomst waarin beide partijen verklaren de samenwerking aan te gaan voor het onderzoeken van de mogelijkheden van het behalen van de verduurzamingsdoelstellingen middels geothermie. Aan de hand van een uniek stappenplan wordt het gehele proces beschreven en vastgelegd in de overeenkomst.
Omdat de warmte die wordt geproduceerd door een geothermiecentrale wordt afgezet middels een warmtenet, is het belangrijk te weten dat een warmtenet voorlopig alleen rendabel gemaakt kan worden in een gebied met relatief hoge bebouwingsdichtheid (een groep dorpen of een stad). In buitengebieden zal vooralsnog een andere oplossing moeten worden gevonden voor met name duurzame verwarming.
Als gemeenten op zoek zijn naar een totaalpakket van verduurzamingsmaatregelen dan kan Larderel Energy in samenwerking met HermanDeGroot Ingenieurs en Vastgoedstrategen een energiemasterplan opstellen. In dit plan worden de gestelde doelstellingen in kaart gebracht, verschillende mogelijkheden op een rij gezet, deze mogelijkheden worden gedeeld met bewoners, waarna een strategieën voor verduurzaming wordt uitgewerkt waarin realistische doelen worden gesteld voor zowel de korte als lange termijn.
Hot Swot Analyse
Een integraal onderzoek naar de potentie van Ultra-Diepe Geothermie als alternatieve energiebron voor het opwekken van elektriciteit in Nederland.
In 2016 heeft HermanDeGroot in samenwerking met de Universiteit Utrecht een integraal onderzoek uitgevoerd naar de potentie van Ultra-Diepe Geothermie als alternatieve energiebron voor het opwekken van elektriciteit in Nederland.
Vanuit dit integrale onderzoek is een SWOT (Strength, Weaknesses, Opportunities, Threats) analyse opgesteld, waarin alle sterke en zwakke punten, mogelijkheden en risico’s zijn samengevat. In deze analyse is niet alleen uitgegaan van technologie, investeringen en opbrengsten, maar is tevens rekening gehouden met milieu, maatschappij, veiligheid, sociale aspecten, organisatie, levenscyclus en CO2-reductie, bestuurlijke aspecten, de overheid en de politiek.
Deze onderwerpen zijn hierna gewaardeerd in een ‘’true value’’ model. De conclusie van het totale onderzoek is als volgt: een Ultra-Diepe Geothermiecentrale is een zeer waardevolle aanvulling op de Nederlandse energiemix.
In vergelijking met de huidige opwekmethodes van warmte en elektriciteit, zorgt een Ultra-Diepe Geothermiecentrale voor een reductie van meer dan 90% aan broeikasgasuitstoot. Omdat de energie in een gesloten systeem wordt opgewekt komen er ook geen andere stoffen vrij die schadelijk kunnen zijn voor de omgeving.
Wat betekent het voor bewoners?
Om een woonwijk aan te sluiten op duurzame warmte, dient een warmtenet aangelegd te worden. Dit warmtenet bestaat uit een tweetal leidingen die onder de stoep of straat worden aangelegd door de (warmte)netbeheerder/ exploitant. De gasgestookte cv-ketel wordt hierna verwijderd uit de woning en vervangen door een warmteontvangststation. Dit ontvangststation is kleiner van omvang dan de oude cv-ketel.
Een aansluiting op het warmtenet heeft een aantal voordelen. Ten eerste blijven de bestaande leidingen en radiatoren behouden. Hierdoor hoeft de rest van de woning niet verbouwd te worden en zijn de kosten voor de bewoners lager dan bij gebruik van bijvoorbeeld een warmtepomp. Daarnaast is er geen noodzaak meer tot een vergaande isolatie van de woning. Isoleren wordt aangeraden om energie (en dus geld) te besparen, maar een woning hoeft niet potdicht gemaakt te worden. Als derde kan een warmtenet worden aangesloten op elk type woning; zowel nieuwbouw als bestaande bouw. Hierdoor kan een groot gebied relatief snel worden verduurzaamd.
Gezien de noodzaak tot vergaande isolatie ontbreekt en de technische aanpassingen in de woning minimaal zijn, is ook de investeringen om CO2 vrije warmte te leveren per woning minimaal.
De besparing op isolatie levert daarnaast verdere CO2-besparing op. Niet alleen wordt de energie CO2-vrij geproduceerd, door een verminderd gebruik van isolatie wordt het grondstofverbruik verlaagd en wordt minder CO2 uitgestoten bij de productie en het vervoer van de isolatie. Hiermee is de milieuwinst nog groter.
Kortom, het toepassen van een warmtenet dat is aangesloten op warmte van een Ultra-Diepe Geothermiecentrale heeft een groot aantal voordelen:
-
Aangezien de bestaande installatie gebruikt kan worden, is een minimale verbouwing nodig per woning;
-
Er is geen noodzaak tot vergaande isolatie van de woning;
-
Een warmtenet kan worden aangesloten op zowel nieuwbouw als bestaande bouw;
-
De kosten van een warmtenet zijn, mede dankzij bovenstaande aspecten, per woning lager dan alternatieve manieren van duurzame verwarming;
-
Een warmtenet verlaagt het grondstof- en CO2-gebruik door een reductie aan isolatiemateriaal.
Communicatie
Mede omdat het concept van Ultra-Diepe Geothermie nog relatief onbekend is in Nederland, vinden wij het belangrijk om van begin af aan goed te communiceren met alle betrokkenen. Op het moment dat besloten wordt tot realisatie van een Ultra-Diepe Geothermiecentrale, zal hier direct een informatiecentrum worden ingericht. Dit informatiecentrum zal dagelijks bereikbaar zijn voor omwonenden en geïnteresseerden die vragen hebben over de te bouwen centrale en alles wat erbij komt kijken.
Als de centrale eenmaal gebouwd is, zal dit informatiecentrum worden verplaatst naar de centrale zelf. Het informatiecentrum zal dan worden gebruikt als kenniscentrum voor geïnteresseerden en scholieren. Er zullen rondleidingen worden gegeven en kennis worden gedeeld.
Uiteraard zijn wij altijd bereikbaar voor vragen. Hoe u contact met ons opneemt, leest u bij contactinformatie.
Bestaande projecten
In het buitenland zijn er al verschillende geothermische centrales gebouwd en in werking. Hieronder lichten wij er een aantal uit.
Het produceren van elektriciteit uit aardwarmte is in Nederland nog onbekend, maar wordt in het buitenland al veel toegepast. In 1904 werd de allereerste geothermische installatie gebouwd waarmee elektriciteit kon worden opgewekt. Deze eerste installatie is gebouwd in Italië, in het dorpje Larderello. De installatie wekte destijds genoeg elektriciteit op om vijf gloeilampen te verlichten!
Na deze eerste centrale zijn vele geothermiecentrales gebouwd. In onder anderen Indonesië, IJsland en de Verenigde Staten wordt al veel elektriciteit opgewekt met behulp van geothermie. Dit gebeurt vaak op plaatsen waar door geologische omstandigheden de warmte dicht onder het aardoppervlak zit. Hierdoor kan deze gemakkelijk worden bereikt en gebruikt voor het opwekken van elektriciteit.
Maar ook in gebieden die qua ondergrond meer met Nederland te vergelijken zijn wordt al jaren elektriciteit opgewekt met behulp van aardwarmte. Voorbeelden hiervan zijn Duitsland, Frankrijk en België. De stad München, in Zuid-Duitsland heeft zich zelfs als doel gesteld in 2040 geheel voorzien te worden van duurzame warmte opgewekt door geothermie.
In België is VITO, de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek, momenteel met een geothermieproject bezig nabij Mol, op een afstand van 15 km van de Nederlandse grens. Ook hier zal elektriciteit en warmte worden opgewekt uit aardwarmte.
Al met al is het opwekken van elektriciteit met aardwarmte helemaal geen nieuw idee. Om deze reden doet Larderel Energy dan ook wereldwijd onderzoek om gebruik te maken van alle beschikbare kennis en ervaring. Zo heeft Larderel Energy een samenwerkingsovereenkomst gesloten met VITO, en onderhoudt het goede contacten met diverse andere (binnenlandse en buitenlandse) onderzoekscentra en universiteiten.
Traunreut (Duitsland)
In het zuidoosten van Duitsland wordt zowel elektriciteit als warmte opgewekt met behulp van aardwarmte. Deze warmte wordt hier gewonnen met behulp van twee boorgaten met een diepte vijf kilometer. Hier wordt water van 118 °C opgepompt (wat koud is voor die diepte), waarmee elektriciteit wordt opgewekt en woningen in de omgeving worden verwarmd.
De geothermiecentrale is in 2016 succesvol in gebruik genomen en levert het hele jaar door warmte en elektriciteit.
Landau (Duitsland)
De geothermiecentrale in Landau is het eerste industriële Duitse geothermieproject. In 2006 is begonnen met de twee boorgaten, beide 3300m diep, en de centrale is sinds 2007 in bedrijf. Het opgepompte water heeft hier een temperatuur van 155 °C. Ook hier wordt succesvol zowel elektriciteit als warmte opgewekt voor de omringende huishoudens.
The Geysers (Verenigde Staten)
The Geysers is een gebied in het Amerikaans California. Het gebied bestaat uit 22 geothermiecentrales die elektriciteit opwekken. De eerste centrale is gebouwd in 1950. Door vulkanisme bevindt de warmte zich in dit gebied erg dicht onder de grond. Deze warmte is aan het oppervlak zichtbaar door stoom en zwavel die uit de aarde ontsnapt.
Doordat de warmte zo dicht onder het oppervlak aanwezig is, zijn de productiekosten van elektriciteit zeer laag. Zo laag zelfs dat in dit gebied geen kolencentrales meer staan, omdat de elektriciteit die met geothermie wordt opgewekt goedkoper is dan wanneer deze wordt opgewekt met steenkool.
Larderello (Italië)
In het Toscaanse dorp Larderello is in 1904 voor het eerst elektriciteit geproduceerd met behulp van aardwarmte. Met deze eerste centrale kon voldoende elektriciteit worden opgewekt om vijf gloeilampen te verlichten.
Sindsdien zijn er 34 centrales gebouwd in het gebied die 770 MW elektriciteit opwekken, voldoende voor ongeveer 2 miljoen Italianen. Daarnaast wordt de warmte ook gebruikt voor verwarming van 8700 woningen en industrie in de omgeving en 25 ha kassen. Met dit vermogen is Larderello het op een na grootste geothermische complex ter wereld, na het Geysers Complex in de Verenigde Staten.
Mol (België)
Tussen de Vlaamse dorpen Mol en Dessel (op zo’n 15 km van de Nederlandse grens) is VITO het eerste Ultra-Diepe Geothermieproject van België gestart. Op 14 september 2015 is VITO gestart met het boren van de twee boorgaten. Beide boorgaten bleken warm water op te kunnen pompen en op 9 oktober 2017 is dan ook gestart met de bouw van de geothermiecentrale. Deze centrale gaat zowel elektriciteit als warmte opwekken.
De warmte wordt geleverd aan een warmtenet. In april 2018 is gestart met de aanleg van dit warmtenet. In het warmtenet stroomt water van 90 °C, waarmee in de toekomst de woningen en industrie van Mol en Dessel worden verwarmd. Om meer energie uit de aarde te kunnen gebruiken, is VITO begonnen met het boren van een derde gat, waarvan momenteel het laatste stuk wordt afgerond. In totaal staan zes boorgaten op de planning, waarmee het de vierde grootste geothermiecentrale van Europa wordt.
Blijf op de hoogte!
Schrijf u in voor onze maandelijkse NieuwsFlits: