Tien jaar na “Duurzaamheid, De Grote Leugen”

 

Tien jaar geleden organiseerden wij het succesvolle symposium: “Duurzaamheid, de grote leugen”.

Op dit symposium waren sprekers als Thomas Ummels (directeur OVG), Gerard van Drielen (lid college van bestuur Hogeschool Rotterdam), Raymond Kwast (adviseur HermanDeGroot), George van Hooydonk (Director Dutch Real Estate MN) en Ed Nijpels (voorzitter NLingenieurs) aanwezig om de genodigden te prikkelen tot het ondernemen van duurzame acties.

 

Nu, tien jaar later, is het energieakkoord tot stand gekomen en gepresenteerd door de voorzitter Klimaatberaad, Ed Nijpels. Het resultaat van dit energieakkoord bestaat kortweg uit: wind, zon, warmtepomp en isolatie. Halen we hiermee de in Parijs gestelde klimaatdoelen?

 

Haalbaarheid

Optimistisch bekeken kan worden vastgesteld dat 20% van de elektriciteitsbehoefte effectief kan worden opgewekt met wind en zon. Blijft er nog 80% over aan duurzame energiebehoefte. Het plaatsen van warmtepompen zoals wordt voorgesteld is helaas niet de oplossing. Omdat een warmtepomp elektriciteit gebruikt, zal de vraag naar elektriciteit alleen maar stijgen. Doordat deze vraag sterk zal schommelen door het jaar heen (men wil op hetzelfde moment verwarmen), is dit met de huidige infrastructuur niet haalbaar. Daarbij moet men niet vergeten dat veel huidige woningen moeten worden aangepast met laagtemperatuursystemen om de woningen te kunnen verwarmen.

 

Wie ontvangt de rekening?

Laten we Amsterdam even als voorbeeld aanhalen met 414.550 woningen. Als we uitgaan van

€ 55.000 investering per woning aan techniek en bouwkundige aanpassingen (onder andere isolatie), betekent dit een totaalinvestering van 22,8 miljard euro, een bedrag dat door de bewoners van deze stad moet worden opgebracht. Hiervan komt 57% voor rekening van de woningcorporaties.

 

Voor de gemeente Amersfoort zijn de kosten voor 57.974 woningen berekend op 3,2 miljard euro.

Inmiddels hebben diverse andere gemeenten, waaronder Apeldoorn, Zwolle en Woerden, de benodigde kosten voor het gasloos maken van een woning in kaart gebracht en geraamd op € 60.000 per woning.

 

De overheid wil graag uw woning aangepast zien met de aanschaf van een warmtepomp en (extra) isolatie (exclusief zonnepanelen). De kosten hiervoor komen naar het nu uit ziet voor uw eigen rekening. Voor mensen die de investering van € 55.000 niet kunnen betalen zal een overdraagbare hypotheek volgens de overheid oplossing bieden. Bijzonder is dat dezelfde overheid tijdens de financiële crisis besloot mensen aan te sporen om schulden af te lossen omdat de nationale schuld te hoog was en huizen onder water stonden.

 

De oplossing!

Om tot de ideale oplossing te komen, moeten wij eerst terug naar de basis. De gestelde doelen in Parijs gaan over het reduceren van onze CO2-uitstoot. Als gebruik wordt gemaakt van CO2-vrije energie in de vorm van elektriciteit, warmte en koude, is een investering in een warmtepomp, laagtemperatuursysteem en extra isolatie overbodig. Maar hoe komen we dan aan CO2- vrije energie?

Er bestaan meerdere alternatieven: Ultra Diepe Geothermie,waterstof en een nieuwe vorm van kernenergie. De laatste twee genoemde energie opwekvormen zijn meer voor de langere termijn: 25 tot 40 jaar. Dit omdat deze technieken wereldwijd nog een lang ontwikkeltraject nodig hebben.

 

Ultra-Diepe Geothermie kan per direct worden gerealiseerd in Nederland en is de uitgelezen manier om energie duurzaam en CO2-vrij op te wekken. Bij Ultra-Diepe Geothermie wordt elektriciteit opgewekt met warmte die van nature in de aarde voorkomt. Na de productie van deze CO2-vrije elektriciteit blijft restwarmte over. Deze warmte wordt aan het warmtenet geleverd en zo gebruikt voor de verwarming van woningen. Daarnaast kan de warmte gebruikt worden om koude op te wekken, hetgeen met name in de zomer interessant is voor utiliteitsgebouwen. Hiermee produceert een Ultra-Diepe Geothermiecentrale op een duurzame manier de voor Nederland drie belangrijkste energieproducten.

 

Voor Nederland is deze technologie nieuw, maar over de hele wereld wordt deze technologie al gebruikt, zoals in Italië, Frankrijk, België, IJsland, VS en Indonesië De Duitse stad München (anderhalf miljoen inwoners) wordt in 2040 geheel voorzien van deze vorm van energie. Momenteel worden in Nederland initiatieven genomen en onderzoek gedaan naar Ultra-Diepe Geothermie.

Ultra-Diepe Geothermie in combinatie met warmtenetten is de meest efficiënte manier van verduurzaming!

 

En de kosten?

Die zijn met gemiddeld € 6.000 per woning slechts een tiende van de beoogde kosten voor het huidige verduurzamingsplan. Slechts een aansluiting op het warmtenet is nodig om als eigenaar gebruik te kunnen maken van deze duurzame energieproducten. Overigens wordt momenteel onderzoek gedaan om de kosten verder te reduceren naar een nog gunstigere investering van slechts € 2.000 per woning voor eigenaren.

 

Kijken we naar de totale investering voor de gemeente Amsterdam dan is de investering slechts 6,7 miljard euro tegenover de eerder genoemde 22,8 miljard euro. Voor de gemeente Amersfoort zal de investering slechts 996 miljoen euro bedragen tegenover de 3,2 miljard. Een aanzienlijk verschil in investeringen! De investeringen voor Ultra-Diepe Geothermiecentrales worden overigens gedragen door investeerders en beleggers, en zal niet geheel voor de rekening komen van bewoners.

 

Om de gestelde klimaatdoelen in Parijs te behalen, is draagvlak een van de belangrijkste aandachtspunten. Hoge investeringskosten voor eigenaren zal weinig publieke draagvlak creëren. Daarnaast zijn ook andere factoren van belang. Denk bijvoorbeeld aan de inzet van arbeidskrachten voor het isoleren en plaatsen van de nieuwe technologie in de woningen. Voor Amersfoort komt dit neer op 1.600 personen per jaar, 30 jaar lang. En wat te denken van Amsterdam?

 

Ten slotte, niet het veranderen van het gebruik maar het vraagstuk bij de bron aanpakken, dat is de weg naar een efficiënte manier van CO2-besparing. Duurzaamheid, De Grote Leugen? Iets om over na te denken op de Dag van de Duurzaamheid.